Startende onderzoekers en hun verwachtingen van werk
Op 3 december 2024 kwamen onderzoekers, beleidsmakers en begeleiders samen tijdens een SoFoKleS-bijeenkomst om te praten over de uitdagingen van startende wetenschappers. Lionne Koens, onderzoeker bij het Rathenau Instituut, opende de bijeenkomst met de resultaten van het onderzoek ‘Een onzekere start’, waarin de belemmeringen van promovendi en postdocs centraal stonden.
Lionne Koens
Belangrijkste inzichten
Koens liet zien dat promovendi vaak onzekerheid ervaren. Ze hebben onduidelijkheid over formele verwachtingen, die vaak pas laat helder worden. Daarnaast ligt de nadruk sterk op publiceren, terwijl promovendi aangeven dat erkenning en waardering voor bredere kwaliteiten – zoals maatschappelijke impact – belangrijk voor hen zijn. Belangrijk om hierin mee te nemen, is dat het onderzoek is gedaan onder promovendi die al aangaven belemmeringen te ervaren. Het onderzoek is dus niet representatief voor het relatieve aantal promovendi dat deze belemmeringen ervaart.
Postdocs hebben deels andere uitdagingen. Voor hen ligt de focus meer op het verkrijgen van schaarse onderzoeksfinanciering, wat zorgt voor onzekerheid, hoge werkdruk en competitie. Hoewel erkenning en waardering ook voor deze groep relevant is, zien postdocs dit doorgaans minder als een oplossing voor hun uitdagingen, lichtte Laurens Hessels toe, senior onderzoeker bij het Rathenau Instituut.
Erkennen en waarderen in de praktijk
Tijdens de bijeenkomst werd ook gereflecteerd op hoe het thema Erkennen en Waarderen doorwerkt. Rachel Plak, voorzitter van de Young Academy Leiden, benadrukte dat jonge onderzoekers een bredere erkenning willen voor werk dat ze bijvoorbeeld doen in wetenschapscommunicatie of onderwijs. Ze wees erop dat deze inspanningen nu vaak als ‘extra’ worden gezien, terwijl ze volwaardig onderdeel zouden moeten zijn van een academische carrière.
Een ander punt van discussie was de rol van begeleiders in deze cultuurverandering. Zoals Plak benadrukte, is het belangrijk dat begeleiders openstaan voor dialoog en erkennen dat niet alle academici hetzelfde carrièrepad nastreven. Koens voegde toe dat promovendi meer ruimte nodig hebben om zich buiten de academie te oriënteren, zonder dat dit als falen wordt gezien.
Conclusie
De bijeenkomst bood waardevolle inzichten in de uitdagingen van startende wetenschappers en onderstreepte het belang van structurele veranderingen in het academische beleid. Zowel promovendi als postdocs en hun begeleiders hebben baat bij duidelijkheid, erkenning en ruimte om zich breder te oriënteren.
Wil je hier meer over weten? Of zelf een steentje bijdragen aan meer erkenning en waardering?
- Postdoc onderzoekers kunnen zich aanmelden bij de lokale vertegenwoordiging van de jonge akademie van hun universiteit.
- Als je interesse hebt in de rol van begeleiders, dan kan je meer lezen over het intervisieprogramma voor PhD-begeleiders en interdisciplinaire PhD-begeleiding op de Rijksuniversiteit Groningen.
- Universiteit Leiden heeft net een onderzoek afgerond naar hoe universiteiten promovendi kunnen helpen hun carrièrecompetenties te ontwikkelen in het project Empower your PhD.
Meld je aan voor de nieuwsbrief of volg ons op:
SoFoKleS, het Sociaal Fonds voor de Kennissector, voert projecten en onderzoek uit en subsidieert activiteiten op het gebied van de academische arbeidsmarkt.